NORO VİRÜSÜ

İnsandan insana

Noro virüsleri genellikle temas enfeksiyonu ile insandan insana bulaşır. Burada Noro virüsleri hastanın küçük dışkı veya kusmuk kalıntıları ile eller aracılığıyla başkalarına aktarılır. Patojenler kolaylıkla ellerden ağza geçerler. Kusma esnasında ortaya çıkan virüs içeren çok küçük damlacıklar da oldukça bulaşıcıdır.

Kirlenmiş nesneler aracılığıyla

Patojenler, kapı kolları, tırabzanlar veya armatürler gibi nesnelerin üzerinde bulunabilir ve eller aracılığıyla rahatlıkla ağza ulaşabilirler.

Gıda maddeleri ile

Salatalar, meyve (ör. dondurulmuş meyveler de), karides veya midye gibi çiğ gıda maddeleri Noro virüsleri ile kolonize olabilir ve kirli sular veya diğer içecekler gibi bulaşmaya yol açabilirler.

Esas itibarıyla Noro virüsü enfeksiyonuna herkes yakalanabilir. Hastalık oldukça sık olarak 5 yaşın altındaki çocuklarda ve 70 yaşın üzerindeki yaşlı kişilerde görülür. Bu kişiler kusma ve ishal sonucu oluşan sıvı kaybına karşı da oldukça hassaslardır.

• Hastalar fiziksel istirahat etmelidir ve mümkün olduğunca diğer kişilerle temastan kaçınmalıdırlar.
• İshal ve kusma olgularında fazla miktarda sıvı tüketmek çok önemlidir.
• Tuz kaybını dengelemek için eczanelerden temin edilebilen elektrolit çözeltilerinin kullanılması faydalı olabilir.
• Yeterli tuz alımına ve sindirimi kolay besin tüketimine dikkat ediniz.
• Özellikle küçük çocuklar, gebeler, yaşlılar veya zayıf bünyeli kişiler, ishallerin sık sık tekrarlanması ve/veya 2 ila 3 günden uzun sürmesi veya buna ek olarak ateş veya kusma görülmesi halinde tıbbi tedavi görmelidirler.
• Tedavilerle sadece şikayetler hafifletilebilmektedir. Antibiyotikler Noro virüsüne karşı etkisizdirler.
• Eğer mümkünse iyileştikten 2 gün sonrasına kadar ayrı bir tuvalet kullanınız. Hastalıktan sonraki 2 hafta boyunca tuvaleti her kullanmadan sonra ellerinizi su ve sabunla titizlikle yıkamaya ve tuvaleti temiz tutmaya özellikle dikkat ediniz!
• Kusmuk veya dışkı kalıntıları çok yüksek derecede bulaştırıcı oldukları için bunları daima çok çabuk bir şekilde temizleyiniz. Ardından özenle gerçekleştirilen el hijyenine dikkat ediniz!
• Hastalık durumunda diğer kişiler için yemek hazırlamayınız. Bulaşıklar alışılageldiği gibi temizlenebilir.
• Hastalık durumunda kıyafetleri, yatak nevresimlerini, banyo liflerini ve havluları sık sık değiştiriniz ve bunları çamaşır deterjanı ile en az 60°C’de yıkayınız.
• Hastalığın huzur evleri veya hastaneler gibi kurumlara bulaşmasını engellemek için şikayetlerin kaybolmasından sonra da en az iki gün boyunca buraları ziyaret etmekten kaçınınız.
• Daha sonra da prensip olarak özenli el ve sıhhi alan temizliğine daima dikkat ediniz! Hastalığın hastanede ortaya çıkması durumunda hastane personeli özel hijyen önlemlerine başvuracaktır.
• Noro virüsü vakalarında Enfeksiyon Koruma Yasası düzenlemeleri geçerlidir. Bulaşıcı kusma ve/veya ishal hastalığı teşhisinin veya böyle bir şüphenin mevcut olduğu durumlarda 6 yaşından küçük çocuklar okullar ve kreşler gibi toplum kuruluşlarını geçici olarak ziyaret edemezler. Ebeveynler toplum kuruluşlarını çocuklarının hastalığı konusunda bilgilendirmelidir. Bu kurumlara genellikle şikayetlerin sona ermesinden 2 gün sonra tekrar gidilebilir. Kesin zamanı ilgili sağlık müdürlükleri belirlerler. Yazılı bir doktor raporuna gerek görülmemektedir.
• Meslek icabı belli gıda maddeleri ile çalışan kişiler, bulaşıcı kusma ve/veya ishal durumunda en erken şikayetler ortadan kalktıktan 2 gün sonra tekrar çalışmaya başlayabilirler. Aynısı şüpheli durumlar için de geçerlidir.

El hijyeni
Ellerinizi daima su ve sabunla iyice yıkayınız, bu hususa özellikle tuvalet ihtiyacınızı giderdikten sonra, gıdaları hazırlamadan evvel ve yemekten önce dikkat ediniz. Ellerinizi yıkadıktan sonra temiz bir havlu ile iyice kurulayınız. Böylece bağırsaktaki patojenlerin kirli eller aracılığıyla ağza geçmesi engellenecektir.

Alınacak diğer hijyen önlemleri

• Mümkünse hastalık belirtilerinin ortadan kalmasını takip eden 2 gün boyunca hasta kişilerle temasta bulunmaktan kaçınınız.
• Sadece şahsınıza ait hijyen ürünleri ve havlular kullanınız.
• Hastanın bulunduğu ortamdaki lavabolar, kapı kolları ve zeminler gibi yüzeyleri düzenli olarak tek kullanımlık bezlerle temizleyiniz ve bunları ev çöpüne atarak tasfiye ediniz. Bu durum tuvaletler gibi görünür şekilde kirlenmiş yüzeyler için de geçerlidir. Bu sırada tek kullanımlık eldiven takmak enfeksiyonlara karşı ek bir koruma sağlayacaktır.
• Genellikle su ve piyasadaki temizlik maddeleri ile bir temizlik yapmak yeterlidir.
• Sağlık Müdürlüğü veya doktorunuz tarafından önerilmesi halinde, özel dezenfeksiyon maddelerinin kullanılması gerekli olabilir.

Daha geniş bilgi için yerel Sağlık Müdürlüğü hizmetinizdedir. Bulaşıcı ishal hastalıklarında Enfeksiyon Önleme Yasası hükümleri geçerli olduğu için burada güncel duruma ve enfeksiyonla ilgili konulara ilişkin kapsamlı bilgiler mevcuttur.

Daha fazla (teknik) bilgi edinmek için Robert Koch Enstitüsü’nün sayfasını da (www.rki.de/noroviren) ziyaret edebilirsiniz.

Hijyen ile enfeksiyondan korunma konusuna ilişkin daha fazla bilgiye Sağlık Eğitimi Federal Merkezi'nin sayfasından (www.infektionsschutz.de) ulaşabilirsiniz.