SUÇİÇEGi / ZONA

İnsandan insana
İsmi ip ucu veriyor: Suçiçeği "rüzgar" yoluyla büyük bir mesafeden bile bulaşabilir. Virüsler çoğunlukla, hastaların nefes alırken, öksürürken, hapşırırken veya konuşurken havaya yaydığı küçük tükürük damlacıklarının solunması yoluyla alınır. Korunmasız bir kişi ile suçiçeği hastalığına yakalanmış bir kişi arasındaki hemen hemen her temas hastalığın bulaşmasına neden olmaktadır. Özellikle kabarcıkların içerisindeki sıvı da patlayıp yayıldığında çok bulaşıcıdır. Böylece, kızarıklıkları veya kabukları kaşıyarak virüsler ellere bulaşabilir ve daha sonra elden ele geçebilir. Virüsler ellerden kolayca ağız veya burun mukozalarına taşınır.

Suçiçeğinden farklı olarak zona hastalığı suçıçegı veya zona hastaları ile temas yoluyla değil vücutta bulunan virüslerin yeniden uyanması ile tetiklenir. Zona aynı zamanda daha az bulaşıcıdır. Virüsler, nefes alırken, öksürürken, hapşırırken veya konuşurken havaya yayılan damlacıklarla bulaşmaz. Sadece zona kabarcıkları içerisindeki sıvı bulaşıcıdır. Bu nedenle bu hastalıkta esas olarak eller yoluyla bulaşır. Henüz suçiçeği geçirmemiş ve buna karşı aşılanmamış kişiler, zona kabarcıklarıyla temas ederse Varise/la zoster virüsü alabilir ve ilk önce suçiçeğine yakalanabilirler.

Kirlenmiş eşyalar yoluyla
Virüsler, vücudun dışında, birkaç saat ila birkaç gün bulaşıcı kalabilir. Örneğin, patojenlerin yapışıp kaldığı kapı kollarına, tırabzanlara, musluklara veya oyuncaklara dokunarak bir transfer mümkündür.

Hamilelikte ve yeni doğanlarda
Nadir durumlarda, eğer anne hamileliğin ilk 6 ayında suçiçeğine yakalanırsa, doğmamış çocuğa kan dolaşımından hastalığın geçmesi mümkündür. Ancak, hamile bir kadın doğumdan kısa süre önce veya sonra suçiçeğine yakalanırsa, yeni doğan için yüksek bir bulaşma riski söz konusudur.

Buna karşılık, annenin zona hastalığına yakalanması, doğmamış çocuk için herhangi bir tehlike oluşturmaz.

Suçiçeği genellikle erken çocukluk döneminde görülür. 10 yaşına kadar okul ve anaokulu çocukları özellikle tehdit altındadır. Korunmasız ergenler veya yetişkinler de enfekte olabilir. Genellikle, suçiçeği yetişkinlik döneminde daha şiddetli seyreder. Hastalığı geçiren herkes genel olarak ömür boyu suçiçeğine karşı aşılıdır. Ancak suçiçeğine yakalanan herkes zonaya da yakalanabilir. Genellikle 50 yaşın üzerinde ve bağışıklık sistemi güçsüz insanlar zona hastalığına yakalanabilir.

• Hastalığa yakalanan kişiler akut hastalık dönemini evde dinlenerek geçirmeli ve bağışıklık sistemi güçsüz olan insanlarla bir araya gelmekten kaçınmalıdır.
• Suçiçeğinde genel olarak sadece şikayetler dindirilmeye çalışılır. Bunların arasında banyo ve kaşıntı giderici ilaçlar ile özenli bir cilt bakımı sayılabilir. Cilt bakımı ayrıca cildi bakteriyel enfeksiyonlara karşı korur.
• Antibiyotikler virüslerin neden olduğu hastalıklarda etkisizdir. Bakteriyel komplikasyonlarda kullanılabilirler.
• Zona genelde dikkatli cilt bakımına ek olarak antiviral ilaçlar ile tedavi edilir.
• Doktorunuzu ziyaret etmeden önce, muayenehane personelini, gerekli koruyucu önlemleri alabilmeleri için, olası bir suçiçeği hastalığı konusunda bilgilendirin.
• Suçiçeği için enfeksiyondan koruma yasası düzenlemeleri uygulanır. Su çiçeği teşhisi konmuş veya hastalık şüphesi taşıyan çocuklar ve yetişkinler, okul veya kreş gibi kamuya açık kurumlara geçici olarak devam edemez veya çalışamazlar. Aynısı, su çiçeğine karşı yeterli korumaya sahip olmayan ve, yaşadıkları evde bir hastalık vakıası veya şüphesi bulunan kişiler için de geçerlidir. Etkilenen kişiler kamuya açık kurumları hastalık hakkında bilgilendirmelidir. Hastalık bulaşıcılığını yitirdiğinde, hastalar tekrar kamuya açık kurumlara devam edebilirler.
• Hastalarla temasa geçmiş olan korumasız hamile kadınlar ve bağışıklık sistemi zayıf olan insanlar ivedilikle doktora başvurmalıdır.

Suçiçeği aşısı
Daimi Aşı Komisyonu (Ständige lmpfkommission)(STIKO) suçiçeği aşısını tavsiye eder.

• Çocuklar için aşının iki adımda yapılması tavsiye edilir: İlk aşılama 11 ila 14 aylıkken, ikincisi ise 15 ila 23 aylıkken yapılmalıdır.

• Aşısız veya sadece bir defa aşı olan çocuklar ve gençlerin eksik aşıları ivedilikle yapılmalıdır.

• Aşısız yetişkinlere, eğer suçiçeğini geçirmemişler ise, iki dozlu aşı yapılması tavsiye edilir:
  • sağlık kurumlarında çalışan veya okul öncesi çocukların devam ettiği kurumlarda yeni işe alınanlar,
  • çocuk sahibi olmak isteyen kadınlar,
  • bağışıklık sistemini baskılayan bir tedavi öncesi,
  • organ nakli öncesi,
  • şiddetli egzaması olan kişiler,

aynı zamanda son üçü ile temas eden kişiler.

Suçiçeği hastaları ile temasta bulunan korumasız insanlar da sonradan aşılanabilirler. Yerel sağlık müdürlüğünden daha fazla bilgi alabilirsiniz.

Zona aşısı
Daimi Aşı Komisyonu (Ständige Impfkommission)(STIKO) zonaya aşısını tavsiye eder:

• 60 yaş ve üzeri insanlar,
• Bağışıklık sistemi hastalık veya tedavi nedeniyle zayıflamış 50 yaş üstü kişiler,
• Diyabet, romatizma[ artrit, kronik enflamatuar barsak hastalığı, kronik obstrüktif akciğer hastalığı veya astım gibi hastalıkları olan 50 yaş ve üzeri insanlar.

Aşı, en az 2, en fazla ise 6 aylık aralıklarla uygulanan iki dozdan oluşur.

Yerel sağlık müdürlüğünden daha fazla bilgi alabilirsiniz. Suçiçeğini bildirme yükümlülüğü olduğundan, müdürlükten mevcut durum ve hastalıkla başa çıkma konusunda bilgi edinebilirsiniz. Daha fazla (profesyonel) bilgi İnternet'te Robert Koch-Institut (www.rki.de/varizellen) sayfalarında bulabilirsiniz. Aşı ile enfeksiyondan korunma hakkında daha fazla bilgi Bundeszentrale für gesundheitliche Aufklarung sayfalarında (www.infektionsschutz.de) bulabilirsiniz.